فصل اول | ۱۰ انقلاب مهم تاریخ

 

تاریخ شناسنامه بشریت است و انقلاب، مؤثرترین رخداد تاریخ. در فصل اول، به سراغ ۱۰ انقلاب بزرگ تاریخ با خوانشی پژوهشگرانه و مستدل رفتیم تا از قاب شبکه افق، سفری داشته باشیم به هزارتوی تاریخ و از دل آن سرگذشت انسان‌های پیشین را مطالعه کنیم. باشد که از همراهی خیل گسترده علاقمندان به تاریخ بهره‌مند شویم.

آرشیو برنامه

«رم در تاریکی فرو می‌رود»

مطلب حاضر برگرفته از نامه ۴۷ام نهرو به دخترش است. نهرو در این نامه به بررسی دوران زوال امپراتوری رم و آغاز دوران قرون میانه در اروپا پرداخته است. *** تاریخ نامه: ۱۹ می ۱۹۳۲ « ...به عقب برگردیم و نگاه دیگری به اروپا بیفکنیم. به خاطر داری که کنستانتین (قسطنطین) امپراتور...

کار زنان در مسیر صنعتی شدن آمریکا

در قرن هیجده با شکل گیری نظام سرمایه‌داری طبقه کارگر از زنان و مردان تشکیل می‌شد و نیروی کار زنان برای سرمایه بسیار سودآور بود. سرمایه‌داران به منظور کاهش دستمزد و هزینه و سطح دستمزدها، از نیروی کار ارزان زنان و کودکان استفاده می‌کردند. کار روزانه زن کارگر از ساعات...

سفر به کوبا – قسمت سوم

قسمت سوم از مجموعه پادکست‌های سفر به کوبا

معرفی منابع مطالعاتی انقلاب انگلستان (منابع فارسی)

در این یادداشت سعی شده تا برخی از منابع مهم در مورد انقلاب انگلستان و مباحث مرتبط با آن، معرفی شود تا علاقمندان بتوانند جهت مطالعه بیش‌تر پیرامون این موضوع به این منابع مراجعه نمایند. انقلاب باشکوه نوشتۀ کلاریس سویشر ترجمه مهدی حقیقت خواه نویسنده آمریکایی در فصل‌های...

واکنش‌ها و سرانجام متمم پلات

واکنش جراید در روزنامهٔ «پاتریا» چاپ هاوانا در تلاش برای بسیج مردم کوبا علیه «متمم پلات» اعلام کرد: شک نیست تصویب «متمم پلات» از این تفکر غلط سرچشمه گرفت که مردم کوبا آن را خواهند پذیرفت. این قانون بر ما تحمیل شده، بنابراین بر ماست که از امروز تا هر زمان که لازم شد...
آمریکا در دهه ۱۹۶۰ – هیپی‌ها

آمریکا در دهه ۱۹۶۰ – هیپی‌ها

جوانان دهه ۶۰ با پرهیز از دنباله‌روی بزرگان زمانه خود، ارزش‌ها و فرهنگ سنتی حاکم بر جامعه خود را پس زدند و اجتماعی رادیکال با ویژگی‌های خاص خود را شکل دادند. آن‌ها برای اعتراض علیه سنت‌های اجتماع، تبعیض، سیاست‌های نظام حاکم و جنگ‌طلبی خانواده خود را رها کرده و به سبک جدیدی از زندگی روی آوردند.

جنبش هیپی از سان فرانسیسکو ایالت کالیفرنیا آغاز شد و به سراسر آمریکا تا کانادا و قسمتی از اروپا گسترش یافت. اما بزرگ‌ترین تأثیرش را در آمریکا گذاشت. هیپی‌ها از جاهای مختلف با پیشینه‌های گوناگون آمده بودند. جوانانی بین سنین ۱۵-۲۵ سال که خانواده‌هایشان را رها کرده بودند.

کومسومول

کومسومول

یکی از سازمان‌های فرهنگی-اجتماعی مهم در اتحاد جماهیر شوروی، سازمان جوانان حزب کمونیست موسوم به کومسومول است. فایل تصویری زیر به معرفی و مرور تاریخچه این سازمان می‌پردازد.

«انقلاب ۱۹۰۵ روسیه که در هم شکست»

«انقلاب ۱۹۰۵ روسیه که در هم شکست»

این یادداشت به روایت یکی از حوادث مهم تاریخ روسیه، یعنی انقلاب ۱۹۰۵(۱۲ سال قبل از انقلاب شوروی)، از زبان نهرو که در یکی از نامه‌های او به دخترش در کتاب «نگاهی به تاریخ جهان» آمده، اختصاص دارد. این یادداشت برگرفته از نامه ۱۴۴ام این کتاب است. *** تاریخ نامه: ۱۷ مارس...

«روسیه تزارها»

«روسیه تزارها»

در این نوشته مروری خواهیم داشت به وضعیت روسیه دوره تزاری از زبان جواهر لعل نهرو که در نامه ۱۴۳ام خود به دخترش در کتاب «نگاهی به تاریخ جهان» آمده است. این نوشته فارغ از زاویه نگاه نهرو و نیز  اقتضائات دوره زمانی که نامه نوشته شده، اطلاعات جالبی درباره روسیه دوره...

۱۹۰۴-۱۹۰۵: اعلان جنگ نیکلای دوم به ژاپن، جنگ دو کشور، و بالا گرفتن اعتراضات مردمی

۱۹۰۴-۱۹۰۵: اعلان جنگ نیکلای دوم به ژاپن، جنگ دو کشور، و بالا گرفتن اعتراضات مردمی

رقابت موجود میان نیکلای دوم، تزار روسیه و موتسوهیتو، امپراتور ژاپن، منشأ جنگ این دو کشور شد. هر دو نفر می‌خواستند مانند غربی‌ها مستعمراتی را به چنگ آورند و هدف مشترک آن‌ها کشور چین بود. روس‌ها…

مارکسیسم در برابر کاپیتالیسم

مارکسیسم در برابر کاپیتالیسم

مناسبات انقلاب صنعتی در اروپا و روی آوردن کشورهای اروپایی به تولید انبوه، سبب شد این انقلاب نتایج استعماری و استثماری خود را نمایان کند. اگرچه تئوری‌های اساسی نظام سرمایه‌داری از اواخر قرن نوزدهم در آثار سومبارت[۱] و اسمیت[۲] و میل[۳] بیان شد، اما بنیان این نظام از...

جامعه آرمانی؛ نسخه‌ای که برای روسیه پیچیده نشده بود!

جامعه آرمانی؛ نسخه‌ای که برای روسیه پیچیده نشده بود!

شاید اولین سؤالی که در مطالعه تاریخ انقلاب روسیه به آن برمی‌خوریم، این باشد که چرا سوسیالیسم مدرن نخست در کشوری چون روسیه ظهور کرد که سرمایه‌داری آن هنوز در مرحله نوزادی بود و شرکت‌های صنعتی و بازرگانی بزرگی نداشت که کار انتقال نظارت را به دست دولت آسان کند؟ فقر چندین...

کُمون پاریس

کُمون پاریس

از وقایع جالب توجه فرانسه در قرن نوزدهم، تشکیل حکومتی سوسیالیستی در سال ۱۸۷۱ در پاریس است که به «کمون پاریس» (Paris Commune) مشهور است. این حکومت عمر کوتاهی داشت و از ۱۸ مارس تا ۲۸ می ۱۷۸۱ برقرار بود. کلیپ حاضر توضیحات بیش‌تری درباره این دوره ارائه...

باغ وحش انسانی!

باغ وحش انسانی!

یکی از عجیب‌ترین و تکان‌دهنده‌ترین تصاویر غرب استعمارگر، پدیده «باغ وحش انسانی» است. مسأله از آن‌جا نشأت می‌گیرد که انسان مدرن غربی خود را نژاد برتر انسانی در سیر تکامل دانسته و نژاد انسان‌های مستعمرات خود را نژاد پست‌تر و نزدیک به حیوان می‌بیند. از این رو شاهد این...