انقلاب روسیه

آموزش و پرورش در شوروی

در آغاز قرن بیستم، بیش از ۸۰ درصد جمعیت ۹ تا ۵۰ ساله مردم روسیه بی‌سواد بودند (۱). آموزش و پرورش در روسیه تزاری، مانند تمام کشورهای اروپایی در اختیار قشر مرفه و حاکم جامعه بود. فرزندان اشراف و نجیب‌زادگان از امکانات آموزشی ویژه‌ای برخوردار بودند تا برای به دست گرفتن...

مارکسیسم در برابر کاپیتالیسم

مناسبات انقلاب صنعتی در اروپا و روی آوردن کشورهای اروپایی به تولید انبوه، سبب شد این انقلاب نتایج استعماری و استثماری خود را نمایان کند. اگرچه تئوری‌های اساسی نظام سرمایه‌داری از اواخر قرن نوزدهم در آثار سومبارت[۱] و اسمیت[۲] و میل[۳] بیان شد، اما بنیان این نظام از...

«انقلاب ۱۹۰۵ روسیه که در هم شکست»

این یادداشت به روایت یکی از حوادث مهم تاریخ روسیه، یعنی انقلاب ۱۹۰۵(۱۲ سال قبل از انقلاب شوروی)، از زبان نهرو که در یکی از نامه‌های او به دخترش در کتاب «نگاهی به تاریخ جهان» آمده، اختصاص دارد. این یادداشت برگرفته از نامه ۱۴۴ام این کتاب است. *** تاریخ نامه: ۱۷ مارس...

سرود The Sacred War

یکی از مشهورترین سرودهای شوروی در جنگ جهانی دوم، سرود The Sacred War است. آiنگساز این اثر Alexander Vasilyevich Alexandrov و شاعر آن Vasily Ivanovich Lebedev-Kumach است. شعر این اثر در ۲۴ ژوئن ۱۹۴۱ منتشر و سپس آهنگ آن به سرعت ساخته شد و اولین اجرای آن در ۲۶ ژوئن در...

مارکس ۱

پادکست حاضر، قسمت اول از یک مجموعه دو قسمتی است که به معرفی و مروری اجمالی بر زندگی کارل مارکس می‌پردازد.

هنگامی که مارکس نظریه سوسیالیستی خود را ارائه کرد، شاید کم‌تر کسی انتظار داشت که اولین انقلاب مارکسیستی به جای اروپای غربی مدرن در روسیه‌ای رخ بدهد که هنوز وارد دنیای صنعتی نشده و در دوره کشاورزی قرار داشت. با این حال در اوایل قرن بیستم شاهدیم که با تفسیری که لنین از مارکس ارائه می‌کند، انقلابی در روسیه رخ داده و حکومت دیرپای تزارها در روسیه را پایان دهد. انقلابی که سرآغاز تحولی بزرگ در دنیا بود که بیش از ۷۰ سال نیمی از دنیا را دربرگرفت و هنوز هم پس از فروپاشی، شاهد نحله‌های مختلفی از این تفکر در برخی نقاط دنیا هستیم. این انقلاب در سال ۱۹۱۷ به پیروزی رسید و طی آن حزب کمونیست روسیه به قدرت رسیده و ثمره آن تشکیل اتحادیه جماهیر شوروی بود که تا روز فروپاشی یکی از ابرقدرت‌ها دنیا و اصطلاحاً قطب چپ دنیا بود. مبانی فکری، ریشه‌های سیاسی و اجتماعی، افراد و قدرت‌های تأثیرگذار، تبعات انقلاب بر جهان و … مواردی است که مورد مطالعه و بررسی قرار می‌گیرد.

«روسیه تزارها»

«روسیه تزارها»

در این نوشته مروری خواهیم داشت به وضعیت روسیه دوره تزاری از زبان جواهر لعل نهرو که در نامه ۱۴۳ام خود به دخترش در کتاب «نگاهی به تاریخ جهان» آمده است. این نوشته فارغ از زاویه نگاه نهرو و نیز  اقتضائات دوره زمانی که نامه نوشته شده، اطلاعات جالبی درباره روسیه دوره...

۱۹۰۴-۱۹۰۵: اعلان جنگ نیکلای دوم به ژاپن، جنگ دو کشور، و بالا گرفتن اعتراضات مردمی

۱۹۰۴-۱۹۰۵: اعلان جنگ نیکلای دوم به ژاپن، جنگ دو کشور، و بالا گرفتن اعتراضات مردمی

رقابت موجود میان نیکلای دوم، تزار روسیه و موتسوهیتو، امپراتور ژاپن، منشأ جنگ این دو کشور شد. هر دو نفر می‌خواستند مانند غربی‌ها مستعمراتی را به چنگ آورند و هدف مشترک آن‌ها کشور چین بود. روس‌ها…

مارکسیسم در برابر کاپیتالیسم

مارکسیسم در برابر کاپیتالیسم

مناسبات انقلاب صنعتی در اروپا و روی آوردن کشورهای اروپایی به تولید انبوه، سبب شد این انقلاب نتایج استعماری و استثماری خود را نمایان کند. اگرچه تئوری‌های اساسی نظام سرمایه‌داری از اواخر قرن نوزدهم در آثار سومبارت[۱] و اسمیت[۲] و میل[۳] بیان شد، اما بنیان این نظام از...

مارکس ۲

مارکس ۲

این فایل صوتی، در ادامه قسمت اول این مجموعه صوتی دو قسمتی، به معرفی و مرور اجمالی زندگی کارل مارکس می‌پردازد.

جامعه آرمانی؛ نسخه‌ای که برای روسیه پیچیده نشده بود!

جامعه آرمانی؛ نسخه‌ای که برای روسیه پیچیده نشده بود!

شاید اولین سؤالی که در مطالعه تاریخ انقلاب روسیه به آن برمی‌خوریم، این باشد که چرا سوسیالیسم مدرن نخست در کشوری چون روسیه ظهور کرد که سرمایه‌داری آن هنوز در مرحله نوزادی بود و شرکت‌های صنعتی و بازرگانی بزرگی نداشت که کار انتقال نظارت را به دست دولت آسان کند؟ فقر چندین...

مارکس ۱

مارکس ۱

پادکست حاضر، قسمت اول از یک مجموعه دو قسمتی است که به معرفی و مروری اجمالی بر زندگی کارل مارکس می‌پردازد.

جنگ کریمه، رهاورد انقلاب صنعتی در روسیه

جنگ کریمه، رهاورد انقلاب صنعتی در روسیه

یکی از حوزه‌های مهم تحول در اروپای عصر انقلاب صنعتی، روسیه است که روال صنعتی شدن آن از زمان پتر کبیر آغاز شده و در دوره حاکمان بعدی(کاترین، الکساندر اول و ...) نیز ادامه می‌یابد. فارغ از این روند صنعتی شدن و افت و خیز‌های آن، می‌توان اتفاق محوری عصر صنعتی در روسیه را...