اگر در آبهای اقیانوس اطلس به سمت مرکز قارهٔ آمریکا حرکت کنید به جزیره‌ای نه چندان کوچک می‌رسید که از حیث ظاهر شبیه تمساح است. این جزیره که در ۱۵۰ کیلومتری جنوب ایالت فلوریدای آمریکا واقع شده است کوبا نام دارد و در طول ۴۶۰ سال استعمار اسپانیا و پس از آن سیطرهٔ آمریکا فراز و نشیب‌های بسیاری به خود دیده است. اگرچه در برخی منابع از داد و ستد سیاحان چینی و مسلمان با بومیان قارهٔ آمریکا شواهدی وجود دارد اما همانند دیگر نقاط این قاره اولین اطلاعات دربارهٔ کوبا از میان یادداشت‌های کریستف کلمب سیاح مشهور اسپانیایی به دست می‌آید. در اکتبر سال ۱۴۹۲ میلادی کلمب و همراهانش در امتداد ساحل شمال شرقی کوبا با کشتی سفر می‌کنند و این امر پایه‌ای برای ادعای مالکیت اسپانیا بر کوبا می‌گردد. ۱۹ سال بعد از اولین حضور اسپانیایی‌ها در کوبا جنگی بر سر حاکمیت جزیره میان آنها و بومیان در می‌گیرد که از ۱۵۱۱ تا ۱۵۱۵ ادامه می‌یابد. چهار سال تأثیرگذار در سرنوشت کوبا که سرانجام فاتح اسپانیایی دیه‌گو د ولاسکز پاتوئه رئیس سرخ‌پوستان را بر تیرک مرگ می‌سوزاند و این آغاز جولان اسپانیایی‌ها در کوبا است. ترکیب جمعیت جزیرهٔ کوبا با ورود اسپانیا و غلبهٔ آنها بر بومیان به تدریج دستخوش تغییر شد. سیاه‌پوستان توسط برده‌داران و چینی‌ها به دنبال کار وارد این سرزمین شدند. ما بین سال‌های ۱۷۶۲ تا ۱۸۳۸ در حدود ۳۹۰ هزار سیاه‌پوست به عنوان برده به جزیره آورده شدند. بر طبق سرشماری که در سال ۱۸۲۴ انجام شد جمعیت کل کوبا یک میلیون و هفت هزار و ششصد و بیست و چهار نفر بود که از این میان دویست و نود و یک هزار و چهارصد و چهل و هشت نفر سفیدپوست هشت صد و سی و هشت هزار و صد و پنجاه و دو نفر رنگین‌پوست آزاد شده و چهارصد و نود و پنج هزار و چهارصد و سی و شش نفر برده‌ٔ سیاه‌پوست بودند. بنابراین خطر شورش سیاهان افزایش یافت. از طرفی با افول تولید شکر در هائیتی کوبا به بزرگ‌ترین تولیدکنندهٔ شکر در جهان تبدیل شد. تجارت پرسود شکر برای ملاکان اسپانیایی و نیز حضور برده‌ها بار دیگر آتش جنگ را برانگیخت. بهانهٔ این درگیری‌ها اعتراض به قوانین تجارتی بود که امپراتوری وضع کرده بود ولی در واقع هدف استقلال کوبا بود. با وقوع انقلاب آمریکا در ۱۷۷۶ و اعلان استقلال از بریتانیا رقابت برای تصرف جواهر کارائیب آغاز شد. بیم تصرف کوبا توسط بریتانیا تا سال‌ها توماس جفرسون از بنیانگذاران ایالات متحده را رها نکرد زیرا در واقع کوبا در سال ۱۷۶۲ یک بار توسط بریتانیا اشغال شده بود اما در ازای ایالت فلوریدا مستعمرهٔ اسپانیا در آمریکای شمالی دوباره به اسپانیا بازگردانده شده بود. طی سال‌های ۱۸۱۰ تا ۱۸۲۵ با زوال قدرت امپراتوری اسپانیا مستعمرات دنیای جدید دست به شورش و انقلاب‌های متعددی زدند که از بین آنها کوبا اهمیت فراوان داشت. در سال ۱۸۲۵ مکزیک و ونزوئلا برای کمک به مردم کوبا و تمایلات استقلال‌طلبانهٔ آنها طرح ارسال یک نیروی اعزامی به جزیره را بررسی کردند اما آمریکا از ترس اینکه مبادا با استقلال و آزادی بردگان در کوبا سیستم برده‌داری در ایالات جنوبی به خطر بیفتد با هرگونه جنبشی برای استقلال کوبا علناً مخالفت کرد. در حالی که کوبا به تدریج به عنوان بزرگترین سرزمین تولیدکنندهٔ شکر در دنیا به شهرت می‌رسید اما هنوز امورات کشور تحت سیاست عقب‌افتاده‌ترین و پوسیده‌ترین سیستم استعماری جهان قرار داشت. در همان سال‌ها بیش از سیزده کشور در آمریکای لاتین علیه قدرت‌های اروپایی سر به شورش برداشتند و آزادی خود را به دست آورند. موفقیت افرادی چون سیمون بولیوار در بولیوی و میگل ایدالگو در مکزیک موجب بروز تمایل رو به گسترش استقلال در کوبا شد. اما از اواسط قرن نوزده تا روز استقلال کامل کوبا در سال ۱۹۵۹ راه درازی در پیش بود.