در نگاه نخست «ماجراهای هاکلبری‌فین» یک داستان ساده دربارهٔ یک پسر و یک بردهٔ فراری است. اما در عمق، این کتاب مواجههٔ بردگی و نژادپرستی است. «ماجراهای هاکلبری فین» نوشتهٔ مارک تواین که در فوریه ۱۸۸۵ میلادی منتشر شده، یکی از محبوب‌ترین و ممنوع‌ترین کتاب‌های تاریخ آمریکاست. این کتاب از زمان انتشار تاکنون در سال‌های مختلفی به دلیل نژادپرستی ممنوع اعلام شده است:
۱۸۸۵: کتابخانه‌های عمومی ایالت ماساچوست خواندن آن را ممنوع اعلام کردند.
۱۹۰۲: کتابخانهٔ عمومی دنور این کتاب را ممنوع اعلام کرد.
۱۹۳۰: مأموران مرزی شوروی نیز این کتاب را به همراه رمان ماجراهای تام سایر توقیف کردند.
۱۹۵۷: انجمن ملی پیشرفت رنگین پوستان به جنبه‌های نژادپرستانهٔ این رمان اعتراض کرد و خواستار ممنوعیت آن در دبیرستان‌های شهر نیویورک شد.
۱۹۶۹: مدرسه عالی میامی دِید در فلوریدا این کتاب را از فهرست دروس اجباری مدرسه حذف کرد. (زیرا این رمان با ایجاد یک مانع احساسی، روند یادگیری را در دانشجویان سیاهپوست مختل می‌کرد)
۱۹۷۳: یکی از شرکت‌های انتشاراتی خواستهٔ مسئولان مدارس در ایالت تنسی را پذیرفت و نسخه‌ای از این رمان را تولید کرد که در آن بخش‌هایی که مسئولان با آن مخالف بودند حذف شده بود. در این نسخه ناشر بخشی از فصل ۱۸ رمان را حذف کرده بود. (زیرا در آن بخش مردان جوان خانوادهٔ گران گرفورد هر روز صبح به سلامتی پدر و مادرشان نوشیدنی الکلی می‌خوردند)
برخی به این رمان به دلیل زبانش و به خصوص به سبب مضامین نژادپرستانه و استفادهٔ مداوم از کلمه توهین‌آمیز «کاکا سیاه» در حوزه‌های آموزشی استفادهٔ آن را ممنوع می کردند. بخش زیادی از این اعتراض‌ها از جانب والدین تحصیل کرده و سیاهپوست طبقهٔ متوسط بود که نمی‌خواستند فرزندانشان با چنین افکار تحقیرآمیزی مواجه شوند.
۱۹۷۶: ناحیهٔ آموزشی ویتکا در ایالت ایلینوی
۱۹۸۱: نواحی آموزشی شهر وارینگتون در ایالت پنسیلوانیا
۱۹۸۱: شهر دونپورت در ایالت آیووا
۱۹۸۲: ناحیهٔ فیفا فکس در ایالت ویرجینیا
۱۹۸۲: شهر هیوستون در ایالت تگزاس
۱۹۸۳: دانشکدهٔ دولتی در ایالت پنسیلوانیا
۱۹۹۸۴: شهر اسپرینگ فیلد در ایالت ایلینوی
۱۹۸۴: شهر ووکه‌گان در ایالت ایندیانای
۱۹۸۸: مدارس دولتی شهر راکفورد در ایالت ایلینوی این کتاب را از فهرست دروس اجباری خود حذف کردند. (زیرا به گفتهٔ آنها در این کتاب بارها از کلمهٔ کاکا سیاه استفاده شده بود)
۱۹۸۸: دبیرستان برین در ایالت میشیگان این رمان را ممنوع اعلام کرد.
۱۹۸۸: ناحیهٔ کلیسایی کدی در ایالت لوئیزیانا این رمان را از کتابخانهٔ مدرسه و از فهرست دروس اجباری خود حذف کرد. آنها دلیل این اقدام را وجود عبارات توهین‌آمیز نژادی بیان کرد.
۱۹۸۹: دبیرستان ناحیهٔ سرویل در ایالت تنسی به دلیل استفاده از عبارات نژادپرستانه و تحقیرآمیز و گویش خلاف قواعد دستور زبان در این رمان به استفاده از آن در مدرسه اعتراض کرد.
۱۹۹۰: والدین به بخش‌هایی از این رمان که به آفریقایی-آمریکایی‌ها توهین می‌کرد استناد کردند و مخالفت خود را با قرار گرفتن این کتاب در فهرست دروس اختیاری دبیرستان ایری در ایالت پنسیلوانیا نشان دادند.
۱۹۹۰: ناحیهٔ آموزشی مستقل پلانو در ایالت تگزاس نیز با این کتاب به دلیل محتوای نژادپرستانه اش مخالفت کرد.
۱۹۹۱: والدین ناحیهٔ آموزشی متحد شهر در ایالت آریزونا شهر مسا به دلیل تکرار عبارت کاکا سیاه با بودن آن در برنامه درسی مخالفت کردند. (آنها مدعی شدند استفاده از چنین زبانی به عزت نفس جوانان آفریقایی-آمریکایی لطمه می‌زند. به همین دلیل مسئولان این رمان را از فهرست دروس اجباری مدارس دولتی ناحیه ترمون شهر هما در ایالت لوئیزیانا حذف کردند)
۱۹۹۱: این کتاب را به صورت موقت از برنامه درسی مدارس ناحیه پورتیج ایالت میشیگان حذف کردند. (زیرا در آن از عبارات توهین‌آمیزی استفاده شده بود که برای آفریقایی-آمریکایی‌ها ناخوشایند بود)
۱۹۹۴: هیئت آموزشی مدرسه لویس ویل در ایالت تگزاس برعکس سایر نواحی و با اعتراض به زبان نژادپرستانهٔ این کتاب این رمان را در فهرست دروس اجباری مدرسه نگاه داشت.
۱۹۹۴: اعتراض دبیرستان ناحیهٔ تایر در شهر باتلر ایالت جورجیا. آنها به این رمان مدعی شده‌اند که در آن نه تنها از کلمات نژادپرستانه و ساختارهای خلاف دستور زبان استفاده شده که این کتاب با برده‌داری نیز مخالف نیست.
۱۹۹۴: در شهر عید در ایالت اوکلاهاما گروهی که خود را متحد آن دیوانی ارتفاعات جنوبی می خواندند به استفاده از این رمان در کلاس‌های ادبیات اعتراض کردند.
۲۰۰۲: یک دانش‌آموز آفریقایی-آمریکایی در شهر پورتلند ایالت اورگان به استفاده از این کتاب در دروس اجباری اعتراض کرد و مدعی شد زبان نژادپرستانه این رمان باعث ناراحتی شده است. هیئت آموزشی اعتراض او را بررسی کرد و تصمیم گرفت این کتاب را ممنوع کند.
۲۰۰۳: والدین دانش‌آموزان سال دوم ادبیات در دبیرستان محلی شهر نرمال ایالت ایلینوی به استفاده از این رمان در برنامه آموزشی اعتراض کردند.
(آنها معتقد بودند این رمان آفریقایی-آمریکایی‌ها را تحقیر می‌کند. هیئت آموزشی مدرسه به این اعتراض رسیدگی کرد و تصمیم گرفت این کتاب را در برنامه آموزشی نگاه دارد. ولی در عین حال گزینهٔ دومی نیز پیش روی دانش‌آموزان قرار داد. دانش‌آموزانی که با خواندن رمان هاکلبری‌فین مشکل داشتند می‌توانستند به جای آن رمان انتخاب شده اثر خوایم پوتک را بخوانند.
در سال ۲۰۰۴ یک دانش‌آموز آفریقایی-آمریکایی در شهر رنتون ایالت واشنگتن به مسئولان مدرسه شکایت کرد که این رمان فرهنگش را تحقیر می‌کند. این رمان جزء دروس اجباری مدرسه نبود اما در میان درس‌های اختیاری و کتاب‌های تأیید شده قرار داشت.
نسخه‌های جدید «هاکلبری فین» و «تام سایر» دو اثر کلاسیک مارک تواین با حذف اشاره‌های نژادی به چاپ رسید. در نسخهٔ جدید علاوه بر تغییرات دیگر، جیم همراه هاکلبری فین در سفرش دیگر یک «کاکا سیاه» نیست و «برده» خوانده می‌شود و «جو سرخک» هم به «جو سرخپوست» بدل شده. آلن گریبن متخصص آثار تواین که مسئول چاپ نسخه‌های جدید است، گفت به این دلیل تصمیم گرفته در «ماجراهای هاکلبری فین» تمامی ۲۱۹ مورد «کاکا سیاه» را با «برده» جایگزین کند که نسخهٔ اصلی رمان برای بسیاری توهین آمیز بود. گریبن در دانشگاه اوبرن مونتگمری در آلاباما پروفسور رشته ادبیات است و در گفت‌وگو با رادیو ملی آمریکا هدفش را نجات دادن دو کتاب که از آثار محبوب ادبیات کودکان آمریکا هستند، خواند؛ دو اثری که به دلیل زبان بحث انگیزشان، در مدارس از آنها استفاده نمی‌شود. سیستم‌های آموزشی مختلف این کتاب را فقط به دلیل زبان آن در مواجهه با رنگین‌پوستان و ساکنان بومی آمریکا از برنامهٔ آموزشی خود خارج کرده‌اند. گریبن درمورد این اثر که اولین بار اواخر قرن نوزدهم به چاپ رسید، گفت: «ما در شرایط فرهنگی کاملاً متفاوتی زندگی می‌کنیم، و رک و راست بگویم برای این تغییرات هیچ عذرخواهی بدهکار نیستم.» گریبن افزود: واژهٔ «کاکا سیاه» چه در گذشته و چه در حال تحقیرآمیز و ناپسندتر از هر توهین دیگری برای سیاه‌پوستان است. این واژه معادل دیگری در زبان انگلیسی ندارد و به همین دلیل واژه «برده» را جایگزین کردیم.»
باربارا جونز مدیر دفتر آزادی متفکران در انجمن کتابداری آمریکا گفت: «کتاب «ماجراهای هاکلبری فین» توسط یکی از پرکارترین و متفکرترین نویسندگان و ناظران قرن نوزدهم و بیستم آمریکا نوشته شده است.» وی ادامه داد: «مارک تواین از نمایش کاستی و ضعف کشورش واهمه نداشت. او به عمد واژه «کاکا سیاه» را به کار برده است، او نژادپرست نبوده.»
نوشتن کتاب هاکلبری فین هفت سال طول کشید. تأثیر‌گذاری این داستان به حدی بود که ارنست همینگوی در مورد آن نوشت: «تمام ادبیات مدرن آمریکا از یک کتاب شروع می‌شود: هاکلبری فین نوشته مارک تواین. قبل از آن چیزی وجود نداشته و تاکنون اثری به این خوبی خلق نشده است.»
محبوبیت هاکلبری فین موجب شد سینما از همان سال‌های ابتدای حضورش به این شخصیت بپردازد. پس از ساخته شدن چند فیلم صامت و به تصویر کشیدن رمان تام سایر که هاکلبری فین نیز در آن دیده می‌شد در سال ۱۹۳۹ یکی از معروف‌ترین اقتباس‌های سینمایی از این داستان با بازی میکی رونی در نقش هاکلبری و تهیه‌کنندگی جوزف منکیویچ ساخته شد. در سال ۱۹۶۰ نیز مایکل کورتیس به سراغ این رمان معروف آمد و نخستین فیلم سینمایی رنگی از داستان هاکلبری فین به نمایش در آمد. جوزف باربارا و ویلیام هانا تهیه‌کنندگان معروف برنامه‌های کودک نیز در سال ۱۹۶۸ به سراغ این داستان آمده و مجموعهٔ ماجراهای جدید هاکلبری فین در ۲۰ قسمت به نمایش در آمد. پس از چند اقتباس دیگر از جمله ساخت فیلمی موزیکال در سال ۱۹۷۴، ژاپنی‌ها به سراغ این داستان آمدند.
ماجراهای هاکلبری فین که در ۲۶ قسمت ۲۲ دقیقه‌ای به تصویر کشیده شده ساخت کمپانی فوجی ژاپن است و از بسیاری از شبکه‌های معروف تلویزیون اروپا از جمله شبکهٔ رای ایتالیا و زد دی اف آلمان نمایش داده شد. در سال ۱۹۹۴ نیز انیمیشن ژاپنی دیگری از داستان هاکلبری فین در ۲۶ قسمت ساخته شد. این دو نسخه انیمیشن ژاپنی تنها نسخه‌های انیمیشن از داستان هاکلبری فین تاکنون هستند. از دیگر اقتباس‌های سینمایی این داستان می‌توان به فیلمی اشاره کرد که در سال ۱۹۹۳ به کارگردانی استفان سامرز ساخته شد. پس از آن در سال ۱۹۹۵ فیلم دیگری با نام تام و هاک ساخته و در سینماهای جهان به نمایش درآمد که پیتر هویت انگلیسی که کارگردانی یکی از فیلم‌های گارفیلد را نیز در کارنامه خود دارد آن را ساخته است. این داستان معروف مارک تواین دو بار نیز درصحنه تئاتر برادوی توسط جان برادن و راجر میلر به نمایش در آمده است.