کودتای سوم اسفند ۱۲۹۹
مدت زمان : ۳ دقیقه

خلاصه

کودتای ۳ اسفند ۱۲۹۹، کودتایی نظامی بود که توسط دولت انگلیس طراحی شده و با مساعدت عوامل خارجی و ایادی داخلی و دست نشانده‌های انگلیس به سرانجام رسید. با تصرف تهران توسط رضاخان و قزاق‌ها در سوم اسفند، احمد شاه قاجار به ناچار رضاخان را با لقب سردار سپه، به وزارت جنگ و فرماندهی لشکر قزاق منصوب و فرمان نخست وزیری سیدضیاءالدین طباطبایی را صادر کرد.

متن کامل

در نیمه شب سوم اسفند ۱۲۹۹ قزاق‌ها بدون سر و صدا از دروازهٔ قزوین وارد تهران شدند و در میدان مشق موضع گرفتند. صدای شلیک توپ مردم تهران را هراسان از خواب بیدار کرد. با اینکه عدهٔ ژاندارم‌ها به اندازه‌ای بود که می‌توانستند از ورود آنها جلوگیری کنند ولی هیچگونه مقاومتی به عمل نیامد. در‌ واقع طی تبانی‌های قبلی به آنها تفنگ بی‌فشنگ داده شده بود. رضاخان میرپنج که برای مردم ناشناخته بود با صدور اعلامیه‌ای با عنوان «حکم می‌کنم» قدرت نمایی خود را آغاز کرد و ضمن اعلام حکومت نظامی تشکیل اجتماعات و انتشار مطبوعات را ممنوع کرد. یک روز پس از کودتا سیدضیاءالدین طباطبایی عامل سیاسی کودتا فرمان ریاست‌وزرایی خود را از احمدشاه قاجار دریافت کرد. سیدضیاء در همان روز لقب سردار سپه را برای رضا میرپنج گرفت. سیدضیاء قرارداد ۱۹۱۹ را به عنوان دستاورد کودتا ملغی اعلام کرد و چون کسی عامل اصلی کودتا را نمی‌شناخت تمامی خواسته‌های انگلیس و بدون واسطهٔ مجلس به اجرا درآمد. پس از این جریان وزیرمختار انگلیس در تهران به لرد کرزن در تلگرافی گزارش داد: «تصور می‌رود لغو قرارداد وضعیت را تغییر ندهد برای اینکه مستشاران ما در مالیه مشغول خدمت و افسران انگلیسی در امور قشون مداخله دارند و عملاً قرارداد ۱۹۱۹ اجرا شده است».

3.5 8 رای ها
امتیازدهی به مقاله
اشتراک در
اطلاع از
guest

0 نظرات
قدیمی‌ترین
تازه‌ترین بیشترین رأی
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها